1. Stana Ristanović, Alumina doo, ,
Republic of Srpska, Bosnia and Herzegovina
2. Dragica Lazić,
Republic of Srpska, Bosnia and Herzegovina
3. Dragana Kešelj,
Republic of Srpska, Bosnia and Herzegovina
4. Dragana Blagojević, Prirodno-matematički fakultet Banja Luka,
Republic of Srpska, Bosnia and Herzegovina
5. Slavica Sladojević,
Republic of Srpska, Bosnia and Herzegovina
6. Gordana Ostojic,
Republic of Srpska, Bosnia and Herzegovina
Boksiti su složena polikomponentna sirovina, koja se sastoji od hidroksida aluminijuma poznatih kao: hidrargilit (gibsit) Al(OH)3, bemit AlOOH i diaspor AlOOH. Pored minerala aluminijuma u boksitu se nalaze u značajnoj količini minerali: gvožđa, silicijuma, titana, kalcijuma i magnezijuma, a mogu se naći i niz drugih elemenata kao što su: Na, K, P, Cr, V, Ga, Zn, Pb, Cu, Ni, Mn,Co i drugi. Pri luženju boksita sa NaOH u Bayer-ovom postupku proizvodnje glinice, zavisno od hemijsko-mineraloškog sastava boksita i radnih uslova izvođenja samog postupka, javljaju se gubici natrijuma i aluminijuma, koji značajno utiču na ekonomiku proizvodnje glinice. U radu su luženi boksiti različitog kvaliteta i mineraloške strukture, bez dodatka kreča i uz dodatak 3% kreča. Za luženje boksita korišten je laboratorijski autoklav, a za karakterizaciju boksita i muljeva korištene su sledeće metode: X-Ray difrakciona metoda, gravimetrijska, volumetrijska, spektrofotometrijska, potenciometrijska titracija i atomsko-apsorpciona spektrofotometrija. Dobijeni rezultati pokazuju da pri luženju boksita bez dodatka kreča je došlo do gubitaka aluminijuma i natrijuma u mulju u obliku natrijumhidroalumosilikata. Dodatkom kreča smanjeni su gubici natrijuma s muljem, a neznatno povećani gubici aluminijuma, na račun formiranja hidrogranata, što je direktno povezano sa smanjenjem štetnog uticaja natrijuma na životnu sredinu.
Ključne reči: