1. Danilo Vidović, 2. Goran Stolić,
Republic of Srpska, Bosnia and Herzegovina
Voćarstvo je jedna od najprofitabilnijih grana poljoprivrede. Ova tvrdnja se zasniva na visokim prinosima po jedinici površine i relativno velikom razlikom između proizvodne i prodajne cijene plodova voćaka. Danas, prinosi kod kontinentalnih voćnih vrsta se kreću od 20 do 100 t/ ha. Ovako visoki prinosi su rezultat savremenih tehnologija gajenja, koje su zasnovane na znanju, i uslova spoljne sredine, kao i kombinacije sorta – podloga. Česta je pojava da u vremenu cvjetanja voćnjaka vremenski uslovi nisu povoljni (kišan period i previsoke temperature) za oprašivanje, ili kasni proljetni mrazevi oštete cvjetne elemente ili tek zametnute plodove, pa prinos bude umanjen ili potpuno izostane. Pored nepovoljnih vremenskih uslova na oprašivanje i oplodnju značajan uticaj imaju i vrijeme, odnosno period cvjetanja i odnosi oplodnje između glavne sorte i sorte oprašivača. Praćenje vremena cvjetanja određenih sorti voćaka treba da se obavlja permanentno. Potreba da se ova fenofaza redovno prati leži u činjenici da vremenski uslovi u vrijeme cvjetanja su veoma različiti, i svake godine, utiču na vrijeme i dužinu cvjetanja. Ovaj podatak je utoliko značajniji što je većina voćaka stranooplodna i rodnost zavisi od vremena cvjetanja glavne sorte i sorte oprašivača, zatim da se vrijeme cvjetanja glavne sorte i sorte oprašivača podudara u najmanje dvije trećine perioda punog cvjetanja. Zadatak rada je da se prouči vrijeme cvjetanja određenih sorti kruške (Vilijamovka (Williams), Fetelova (Abbe Fetel), Pakhams triumf) u proizvodnom zasadu na području Jurkovice, opština Gradiška, s ciljem proučavanja odnosa oplodnje i realizacije rodnog potencijala proučavanih sorti. Programom rada, sva opažanja i mjerenja su obavljena na 10, redom odabranih stabala, od svake ispitivane sorte.
U početku vegetacije vršena su fenološka opažanja i to: - fenofaza mišjeg uha, - faza zelene glavice, - početak cvjetanja, - puno cvjetanje i - kraj cvjetanja.
Na odabranim stablima pratili smo početak i kraj cvjetanja i bilježili datume za određene faze i pratili promjene koje se dešavaju u toku cvjetanja. U junu mjesecu, nakon junskog opadanja, izvršena su opažanja u broju zametnutih plodova i to na 30 nasumice odabranih rodnih kolača. U periodu pred berbu izvršeno je brojanje fiziološki zrelih plodova, odnosno utvrđivanje prinosa po stablu. Dobijeni podaci su obrađeni statistički i prezentovani grafički. U godini istraživanja u fenofazi punog cvjetanja zabilježene su ekstremno niske temperature koje su izazvale velika oštećenja na cvjetnim elementima ispitivanih sorti krušaka što je uticalo na zametanje plodova i u konačnici na rodnost u godini ispitivanja.
Ključne reči :
Tematska oblast:
Poljoprivredne nauke
Datum:
24.10.2013.
Br. otvaranja:
180
6. naučno-stručni skup Studenti u susret nauci sa međunarodnim učešćem - STES
