1. Biljana Kelečević,
Republic of Srpska, Bosnia and Herzegovina
Kukuruz spada u najznačajnije gajene biljke u svijetu. Kukuruz se u Republici Srpskoj gaji na 150.000 do 160.000 ha. Prosječni prinosi koji se ostvaruju kreću se od 3,2 do 4,9 t/ha. Niski prinosi su posljedica mnogobrojnih faktora, a jedan od mogućih faktora je neblagovremeno i nestručno suzbijanje korova. U kukuruzu je na ovom području utvrđeno 213 korovskih vrsta, od čega se 35 vrsta se izdvaja po brojnosti i značajnosti. Rad je imao za cilj da ispita efikasnost herbicida u usjevu kukuruza i da utvrdi uticaj zakorovljenosti na prinos kukuruza. Ogled je rađen tokom 2013. godine na parceli koja se nalazi u selu Čardačani, opština Laktaši. Na pomenutoj parceli u prethodne tri godine gajene su leguminoze. Osnovna obrada je izvršena 3. januara 2013, a dopunska obrada 17. aprila 2013. Kukuruz (hibrid NS 444 ultra) je posijan 19. aprila 2013, na razmak 70×22 cm, sa sklopom od 65.000 biljaka. Prvi ponici kukuruza uočeni su 27. aprila 2013., a kukurz je 3 lista imao 4. maja 2013. godine. Ispitivanje efikasnosti herbicida je urađeno u skladu sa metodom preporučenom od Evropske i mediteranska organizacija za zaštitu bilja (EPPO, PP 1/50(2)). Ogled rađen u 4 ponavljanja, sa ukupno 56 elementarnih parcela, od kojih je svaka imala površinu od 20 m2. Ispitivana je efikasnost sljedećih herbicida: AKRIS + NIKOGAN, ARATT + TAROT, BASAGRAN + MAISTER, CALLISTO + TAROT, LAUDIS + NIKOGAN, LUMAX + NIKOGAN, STOMP + TAROT, SYMPHONY + NIKOGAN i TERBIS + KELVIN. Berba kukuruza je bila 27. septembra 2013. godine. Broj korova na kontroli, tj. na parcelama na kojima korov nije suzbijan, iznosila je u prosjeku 380 biljaka po m2, a ukupna masa korova je bila 1853 g/m2. Efikasnost herbicida za broj korova se kretala od 51,3% (za herbicidnu kombinaciju SYMPHONY + NIKOGAN) do 76,6% (za herbicidnu kombinaciju TERBIS + KELVIN), dok se efikasnost za masu korova kretala od 74,7% do 90,1%. Na oglednim parcelama utvrđeno je 19 korovskih vrsta, a prema brojnosti dominirali su: Sorghum halepense, Ambrosia artemisifolia i Agropyrum repens. Prinos kukuruza na kontroli je bio 2154,25 kg/ha. Na parcelama tretiranim herbicidima prinos je varirao, zavisno od primjenjenog herbicida, od 4824,75 do 6877,97 kg/ha, u prosjeku 5728,0 kg/ha. Koeficijent linearne korelacije između broja korova i prinosa kukuruza iznosi r=-0,925 (p<0,05; n=10), a između mase korova i prinosa kukuruza r=-0,862 (p<0,05; n=10).
Zaključuje se da je prinos kukuruza na parcelama na kojima su korovi kukuruza suzbijani bio 2,1 do 3,2 puta veći nego na kontrolnim parcelama na kojima korovi nisu suzbijani. Regresioni odnos između broja korova (BK) izraženog u broju biljaka po m2, kao slučajno promjenljive, i prinosa kukuruza (PK) izraženog u kg/ha, kao zavisno promjenljive, najbolje opisuje polinomska regresija oblika PK=8580,69-27,52×BK+0,028×BK2 (r2=0,874, p=0,000719, n=10), dok je regresiona zavisnost između mase korova (MK) izražene u g/m2 i prinosa kukuruza (PK), predstavljena funkcijom PK=6983,10-4,95×MK+0,00126×MK2.
Ključne reči :
Tematska oblast:
Poljoprivredne nauke
Datum:
31.10.2013.
Br. otvaranja:
108
6. naučno-stručni skup Studenti u susret nauci sa međunarodnim učešćem - STES
