1. Ivana Kecman,
Republic of Srpska, Bosnia and Herzegovina
Za uspješnu oplodnju, odnosno zametanje plodova i projektovanu rodnost, stranooplodnih voćnih vrsta (gdje se ubraja i jabuka), neophodno je u voćnjaku osigurati kompatibilne donore polena. Sorte oprašivači trebaju ispunjavati sledeće zahtjeve: podudaranje do jedne polovine fenofaze punog cvjetanja, adekvatnu količinu polena sa optimalnom klijavošću i međusobna kompatibilnost sorti u sortnoj kompoziciji zasada. Klijavost polena je osnovni pokazatelj njegovog potencijala za oplodnju. Utvrđivanje ovog pokazatelja od posebnog značaja je za novije sorte koje se introdukuju u različite uslove gajenja. Sposobnost polena da klija, ne samo na žigu tučka već i u kontrolisanim uslovima koristi se za procjenjivanje njegove klijavosti. Klijavost polena se najčešće ispituje metodom naklijavanja polena u visećoj kapi rastvora saharoze. Cilj ovog istraživanja je da se ispita klijavost polena sorti jabuke u kontrolisanim uslovima, što je pouzdan pokazatelj njegove vitalnosti i u prirodnim uslovima, kako bi utvrdili njihov potencijal kao oprašivača. U radu je proučavana klijavost polena 9 sorti jabuke: Fudži, Pinova, Pink Lady, Majrak, Breburn, Gala, Ajdared, Zlatni rajnders i Granny Smith. Ispitivanje je izvršeno metodom naklijavanja u visećoj kapi u rastvoru saharoze koncentracija 12%, 14% i 16%. Najveću prosječnu klijavost polena imala je sorta Breburn (89,42%) u 14% - tnom rastvoru saharoze, a najmanju sorta Pink Lady (4,43%) u 12% - tnom rastvoru saharoze. Najveću klijavost polena u 12% - tnom rastvoru saharoze, u odnosu na klijavost polena u ostalim koncentracijama imala je sorta Fudži (70,73%). U 14%- tnom rastvoru saharoze najbolju klijavost polena imala je sorta Breburn (89,42%), u odnosu na druge dvije koncentracije. Sorta Breburn je imala najveću klijavost polena i u 16% - tnom rastvoru saharoze (78,49%). Rezultati ispitivanja klaster analizom pokazuju genotipske specifičnosti u potencijalu za oprašivanje i oplodnju što je diskutovano u radu.
Ključne reči :
Tematska oblast:
Poljoprivredne nauke
Datum:
28.10.2013.
Br. otvaranja:
126
6. naučno-stručni skup Studenti u susret nauci sa međunarodnim učešćem - STES
