1. Ivana Bovan,
Republic of Srpska, Bosnia and Herzegovina
Tema: Ispitivanje promjena u antioksidativnom metabolizmu biljaka pasulja (Phaseolus vulgaris) različite starosti
Učesnik: Ivana Bovan
Mentor: dr Biljana Kukavica, vanredni profesor
Ekologija i zaštita životne sredine, Prirodno-matematički fakultet, Univezitet u Banjoj Luci
Mladena Stojanovića 2, 78 000 Banja Luka
Sažetak
Uvod - Razviće biljke obuhvata procese rastenja i diferencijacije. Senescencija, ili starenje, kao završni razvojni stadijum života biljnog organizma, predstavlja genetički programiran proces ćelijskih promjena koje uključuju postepenu degradaciju ćelijskih organela, razgradnju makromolekula i smrt ćelije. Od mehanizama koji dovode do starenja, najčešća su oštećenja izazvana kiseoničnim slobodnim radikalima (ROS, rective oxygen species) - superoksidni anjon (O2.-), vodonik peroksid (H2O2) i hidroksil radikal (OH.). Fiziološki proces antioksidativne zaštite produkuje jedinjenja koja vezuju i uklanjaju slobodne radikale, odlažu oksidaciju supstrata, te tako usporavaju proces starenja i propadanja ćelija.
Cilj - Cilj rada je bio da se ispitaju promjene u antioksidativnom metabolizmu biljke pasulja,
(Phaseolus vulgaris) kroz različite faze razvoja biljaka. Promjene su praćene preko promjena u aktivnosti enzima antioksidativnog metabolizma (superoksid dismutaze - SOD, i peroksidaza - POD).
Materijal i metode - Za eksperimenta su korištene biljke pasulja (Phaseolus vulgaris) različite starosti (7, 11 i 16 dana). Nakon uzorkovanja određene su svježe mase biljnih organa (korjen, stablo, list), izolacija solubilnih proteina u 0,1M Na - fosfatnom puferu pH 6,4 i jonskih proteina sa 1M NaCl. Koncentracija proteina u uzorcima određena je metodom po Lowry-u (1951). Nativnom elektroforezom razdvojene su izoforme superoksid dismutaza i peroksidaza.
Rezultati - Najveća promjena u svježoj masi je izmjerena kod listova i korjena u zreloj fazi razvića (11 dana) u odnosu na mlade biljke, dok je kod stabla uočen slabiji intenzitet rasta. Aktivnost peroksidaza u solubilnoj proteinskoj frakciji korjena se znatno povećala u zreloj fazi u odnosu na mlađe biljke. U jonskoj proteinskoj frakciji izmjerena je niža aktivnost POD u odnosu na solubilne POD lista i korjena. Nativnom elektroforezom je u uzorcima korjena (K1, K2, K3) detektovano sedam POD i četiri SOD izoforme, a u tri uzorka lista (L1, L2, L3) sedam SOD izoformi. Sve detektovane POD i SOD izoforme se pojavljuju u svim fazama razvića i na osnovu mobilnosti na gelu za nativnu elektroforezu može se reći da su malih molekulskih masa.
Zaključak - Može se zaključiti da se starenjem smanjuje intenzitet rasta, jer je najveća svježa masa za sve biljne organe u zreloj fazi biljnog rasta. Primjećuje se porast peroksidazne aktivnosti sa starošću biljaka, koja je najviša kod korjena u obe proteinske frakcije, solubilnoj i jonskoj, što ukazuje na to kako promjene u aktivnosti antioksidativnih enzima mogu biti indikatori starenja.
Ključne reči :
Tematska oblast:
Prirodne nauke
Datum:
27.10.2013.
Br. otvaranja:
116
6. naučno-stručni skup Studenti u susret nauci sa međunarodnim učešćem - STES
