1. Zlatan Ristić,
Republic of Srpska, Bosnia and Herzegovina
Savremena voćarska proizvodnja ne može se zamisliti bez odgovarajućih skladišnih kapaciteta (ULO, ULE, DCA hladnjače). Neophodno je proizvesti plodove visokog kvatiteta, obrati ih u optimalnom vremenu i uskladištiti u odgovarajućim uslovima, kako bi bili ponuđeni tržištu u vrijeme kada postižu najveću cijenu, čime se ostvaruje očekivani ekonomski efekat. Jedan od važnih faktora koji utiče na proces čuvanja voća je gasoviti fitohormon etilen, koji u malim koncentracijama dovodi do aktiviranja procesa usmjerenih ka senescenciji (starenju) plodova, što u konačnici dovodi do njihovog propadanja. Zbog toga je kontrola etilena neposredno nakon berbe i tokom skladištenja plodova voćaka od presudnog značaja za očuvanje njihovog kvalteta do iznošenja na tržište. Ranije se kontrola etilena u hladnjačama vršila različitim tehnološkim postupcima, čije su osnovne karakteristike vezane za slabu efikasnost, komplikovanu proceduru i visoku cijenu aplikacije. Značajan iskorak u blokiranju djelovanja etilena na uskladišteno voće učinjen je uvođenjem 1-metilciklopropena (1-MCP). 1-MCP je gas slične hemijske strukture kao etilen, koji reaguje sa receptorima etilena na ćelijskom nivou brže nego sam etilen. Na ovaj način se blokira dejstvo etilena, čime izostaje ili se značajno usporava aktivacija enzima koji dovode do senescencije plodova. Koncentracije u kojima 1-MCP ispoljava dejstvo su veoma niske. Kod upotrebe 1-MCP-a u postupcima sa plodovima ili biljnim djelovima nakon berbe, treba uzeti u obzir brojne faktore, prije svega biljnu vrstu, sortu, faze razvoja, vrijeme od berbe do tretiranja itd.
U radu su dati rezultati istraživanja uticaja 1-MCP-a na proces dozrjevanja i skladištenja plodova kruške, sorti Bonita, Butira, Trevuška, Santa Maria, Klapov ljubimac, Viljamovka, Gelertova. Analizom rezultata istraživanja možemo konstatovati da je ubitak u masi (kalo) tokom skladištenja, kod plodova izloženih djelovanju 1-MCP-a, značajno manji u odnosu na plodove koji nisu izloženi djelovanju 1-MCP-a (kontrolnu grupu plodova), zatim plodovi izloženi djelovanju 1-MCP-a imaju veću tvrdoću mesa ploda od kontrolne grupe plodova, odnosno njihovo meso ploda duže održava
Ključne reči :
Tematska oblast:
https://ekonferencije.com/site/paperList/?thematic_field=346
Datum:
01.10.2012.
Br. otvaranja:
469
5. naučno-stručni skup Studenti u susret nauci sa međunarodnim učešćem - STES