1. Draško Prtina,
Republic of Srpska, Bosnia and Herzegovina
Uvod Moždani udar (MU) je na prvom mjestu uzroka trajne onesposobljenosti. Klasična podjela moždani udar razvrstava u dvije vodeće kategorije: ishemijski i hemoragijski. TOAST klasifikacija (Trial of Org 10172 Acute Stroke Treatment) klasifikuje ishemijski MU u pet osnovnih kategorija vođenih kliničkim simptomima i uzrokom MU. Infarkti zbog aterotromboze ili embolije velikih krvnih žila (engl.LAA- large artery atherosclerosis) predstavljaju jedan podtip navedene podjele i najčešće su uzrokovani stenozom karotida. Procjenjuje se da je 25 do 50% svih MU uzrokovano ovim promjenama.
Pacijenti i metode Poštujući etičke norme, u studiju su uključeni ležeći pacijenti Zavoda za rehabilitaciju 'Dr Miroslav Zotović' oboljeli od MU (prvog ili rekurentnog), 90 dana od nastanka, neovisno o stepenu neurološkog deficita. Doppler ultrazvukom (DUZ) su pregledane obe karotide, i obzirom na stepen stenoze nalazi su grupisani u uredan, stenozu do 50%, stenozu od 50 do 75%, stenozu od 75 do 99% i okluziju. Za procjenu težine MU korišten je NIHSS skor, dok su od glavnih faktora rizika praćene masnoće u krvi, visok krvni pritisak i pušenje.
Rezultati Tokom istraživanja, 93 pacijenta su podvrgnuta DUZ skriningu za karotidnu stenozu, srednja starost pacijenata je bila 65.4 godine (SD 8.4), 51 (54.83%) su bili muškog pola. 79% je bilo ishemijskih MU. Zabilježena je srednja vrijednost NIHSS skora 7.62, srednja vrijednost ukupnog holesterola u krvi 6.48, triglicerida 1.99. Postotak pušača je 32.25% (30), hipertoničara 78.49% (73). Kod 29 pacijenta (31.2%) je registrovan uredan nalaz na karotidama, 26 (27.9%) stenoza do 50% (19 na simptomatskoj, 7 na asimptomatskoj strani), 21 (22.5%) stenoza od 50 do 75% (16 na simpt., 5 na asimpt strani), 11 teških stenoza od 75 do 99% (9 na simpt i 2 na asimpt strani) te 6 okluzija, sve na simptomatskoj strani. Nije zabilježena statistički značajna povezanost pojedinih kategorija karotidnih stenoza sa NIHSS skorom i zabilježenim faktorima rizika.
Zaključak Zbog učestalosti teških stenoza karotida, sve veće dostupnosti DUZ pregledu te mogućnosti medikamentoznog i operativnog tretmana, DUZ istih bi trebao biti obavezna skrining metoda za rizične kategorije pacijenata.
Ključne reči :
Tematska oblast:
Medicinska rehabilitacija neuromišićnih i cerebrov
Uvodni rad:
Da
Datum:
27.07.2012.
Br. otvaranja:
635
